Praca – dobro indywidualne i społeczne
18 września 2006 r. w auli Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach odbyła się III Konferencja Naukowa zatytułowana Praca – dobro indywidualne i społeczne – inspirowana 25. rocznicą ukazania sie encykliki papieża Jana Pawła II Laborem exercens – O pracy ludzkiej. Uczestnicy konferencji w swoich wystąpieniach analizowali pracę i jej znaczenie w wielu aspektach – społecznym, literackim, prawnym i teologicznym.
Organizator konferencji: dr hab. Anna Węgrzyniak, prof. WSZOP
Obrady konferencji otworzył Rektor Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach prof. dr hab. Kazimierz Lebecki, przedstawiając idee konferencji. Następnie głos zabrała główna organizatorka oraz opiekun naukowy konferencji dr hab. Anna Węgrzyniak prof. WSZOP, która przedstawiła wszystkich prelegentów.
Pierwszym uczestnikiem III Konferencji Naukowej Praca – dobro indywidualne i społeczne, który zabrał głos był dr Krzysztof Łęcki reprezentujący Uniwersytet Śląski w Katowicach, który w wystąpieniu zatytułowanym Praca jako zawód i powołanie przedstawiał dwie pozornie ze sobą sprzeczne koncepcje pracy; prace jako powołanie i pracę jako koncepcję dialogu.
– w rozumieniu ks. Tischnera formy rozmowy człowieka z człowiekiem służącej podtrzymaniu ludzkiego życia. Zdaniem autora w obecnej kulturze kapitalizmu łączenie obu koncepcji pracy jest trudne, ale nie niemożliwe.
Następnie głos zabrał ks dr Leszek Łysień z Instytutu Teologicznego im Św. Jana Kantego, który przedstawił referat zatytułowany Poprzez pracę do nieba czy do piekła, w którym przedstawił filozoficzną koncepcję człowieka, bez zrozumienia której, nie można mówić o pracy ludzkiej, będącej jednym z jego podstawowych wymiarów. Ks dr Leszek Łysień przedstawiając koncepcję pracy jako czynności angażującej całego człowieka – zmieniającej zarówno obiekt jego pracy jak i jego samego – podkreślił duchowo-cielesna konstytucję człowieka. W swoim wystąpieniu podkreślił, że największym zagrożeniem współczesności jest praca podniesiona do rangi boskiej.
Teatr pracy w prozie pozytywizmu to tytuł wystąpienia dr Ryszarda Koziołka z Uniwersytetu Śląskiego, w którym w ciekawy sposób przedstawił paradoksy myśli pozytywistycznej wynikające z jednej strony z idealistycznego traktowania pracy jako narzędzia odkupienia grzechów indywidualnych i narodowych, a z drugiej jako składnika świata powieści, który był często wykorzystywany przez czołowych przedstawicieli epoki, takich jak Orzeszkowa, Prus, Sienkiewicz czy Berent.
Do 25. rocznicy ogłoszenia ogłoszenia encykliki Jana Pawła II Laborem exercens w swoim wystąpieniu konferencyjnym bardzo mocno nawiązała prof. UŁ dr hab. Teresa Wyka – Indywidualne i zbiorowe uprawnienia pracownicze w encyklice Laborem exercens. Główną myślą referatu było szczególne wskazanie zbiorowych i indywidualnych uprawnień pracowniczych, z zaznaczeniem szczególnej optyki, jaką stosuje Papież – na pierwszym miejscu podmiot pracy(człowiek), na drugim przedmiot. Prof UŁ dr hab. Teresa Wyka podkreślała niezwykłą aktualność dzieła Papieża-Polaka, nie tylko z punktu widzenia nauki społecznej kościoła, ale również z punktu widzenia prawa pracy i licznych ustaw pozakodeksowych.
Temat prawa pracy i jego znaczenia w życiu społecznym człowieka niejako wywołał do tablicy gościa konferencji Panią Minister Bożene Borys – Szopę.
Kolejnym uczestnikiem konferencji, który zabrał głos był prof. dr hab. Marek Szczepański z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który w przedstawił referat zatytułowany HOMO FABER – socjologiczny portret nowoczesnego pracownika. W swoim wystąpieniu prelegent przedstawił kluczowe wymogi , jakie winien spełniać młody obywatel III RP, aby znaleźć pracę w warunkach gospodarki rynkowej. Składają się na nie liczne cechy kulturowe i społeczne takie jak: potrzeba osiągania, zdolności empatyczne , skłonność do zachowań niekonwencjonalnych i nonkonformistycznych, które konstytuują wzorzec człowieka nowoczesnego i racjonalnego – homo transgressivus – czyli człowieka zdolnego do przekraczania swoich granic, zdolnego do przekraczania siebie, przełamywania standardów i konwencji.
Praca, która niszczy – diagnozy współczesnej rzeczywistości w najnowszej prozie polskiej – prof. WSZOP dr hab. Anna Węgrzyniak. Autorka w swoim wystąpieniu wskazywała na nowy sposób traktowania pracy w dziełach literatów młodego pokolenia zaliczanych do tak zwanego nurtu literatury zaangażowanej: Sławomira Shutego, Dawida Bieńkowskiego, Mariusza Sieniewicza i Daniela Odiji. Elementem łączącym prozę tych autorów są frustracje i niepowodzenia związane z pracą bohaterów ich książek oraz powszechna bezradność wobec zastanej rzeczywistości kapitalistycznej rywalizacji. Autorka wystąpienia podkreślała niezwykle ciemny obraz rzeczywistości wyłaniającej się z kart powieści pisarzy młodego pokolenia, ale jak sama zaznaczyła literatura zasadniczo różni się od publicystyki – ma drażnić poruszać i dawać do myślenia.
Ostatnią osobą, która wygłosiła swój referat podczas II konferencji naukowej Praca – dobro indywidualne i społeczne była mgr Karolina Pietras, której wystąpienie Społeczna odpowiedzialność biznesu. Dlaczego przedsiębiorcy postępują w sposób społecznie odpowiedzialny? było analizą motywacji jakimi kierują się przedsiębiorcy by w swoich działaniach uwzględnić aspekty społeczne i ekologiczne, a nie jedynie chęć osiągnięcia maksymalnego zysku.
